تغییر رنگ دندانها در دو دسته کلی طبقه‌بندی میشود:
1- تغییر رنگ با منشأ خارجی:
مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی، قطره آهن، داروها می‌توانند تغییر رنگ در دندان ایجاد کنند.
2- تغییر رنگ با منشأ داخلی:
این تغییر رنگ‌ها مرتبط با سلامتی کودک باشد مثلاً نقص مینا و عاج دندان، بیماری‌های سیستمیک و بیماری‌های متابولیک می‌توانند تغییر رنگ‌های داخلی در دندان ایجاد کنند.
علل شایع تغییر رنگ دندان‌های کودکان
بهداشت ضعیف دندانها:
عدم استفاده مرتب از مسواک و نخ دندان، باعث ایجاد لایه‌ای سفید به نام پلاک بر روی دندان میشود و به مرور زمان رنگ زردی به خود میگیرد.
- پوسیدگی دندانها:
پوسیدگی دندانها می‌تواند رنگ زرد، قهوه‌ای و سیاه به خود بگیرد.
- نقص مینای دندان:
شکست در ایجاد مینای سالم و یکدست روی دندان، می‌تواند سطوح غیرصافی روی دندان ایجاد کند که این سطوح بسیار رنگ‌پذیر هستند.
- مصرف بیش از حد فلوراید:
مناطقی که سطح فلوراید آب آشامیدنی بیش از حد مجاز است؛
سطح فلوراید بالای خمیر دندانها و نامناسب بودن برای کودکان کم سن
- ضربه به دندانها:
ضربه به دندانها (حتی قبل از رویش دندانها) می‌تواند باعث تغییر رنگ دندانها شود.
در این مواقع پاره شدن مویرگ‌های پالپ دندان، و یا عدم خونرسانی درست به مینای دندان سبب ایجاد رنگ صورتی و قرمز و خاکستری بر دندانها میشود.
- قطره آهن، آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین، نیز می‌تواند ایجاد تغییررنگ بر دندانها کنند.
- تب بالای مکرر در نوزادان، یرقان، بیماری قلبی، همگی می‌توانند ایجاد رنگ‌های نازیبا بر دندان کودک کنند.
نحوه درمان تغییر رنگ دندانها
- رعایت بهداشت
- شستشوی دهان و دندانها بعد از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی رنگی
- چک‌آپ‌های منظم دندانپزشکی جهت تشخیص سریع‌تر پوسیدگی‌ها
- سفید کردن دندانها (بلیچینگ): در مورد لکه‌های رنگی مقاوم، این روش بسیار مؤثر است. بلیچینگ به دو صورت خانگی و در مطب دندانپزشکی صورت میگیرد.
- استفاده از پودرهای ساینده: این روش تنها در مطب صورت میگیرد.
سیاه شدن دندان کودک با قطره آهن
نکته قابل توجه این است که همه قطره‌های آهن باعث تغییر رنگ دندانها میشوند و نگرانی از ایجاد تغییر رنگ با قطره آهن، نباید باعث قطع مصرف آن شود!
آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندانها میشود؟
خیر! قطره آهن فقط به دندانها رنگ میدهد! تازه دیده شده قطره آهن تا حد زیادی جلوی پوسیدگی‌ها را میگیرد!
چه کنیم قطره‌آهن رنگ دندانها را کمتر تغییر دهد؟
- قطره آهن را با قطره‌چکان ته دهان بریزید و کودک بلافاصله آن را قورت دهد.
- بعد از قطره دادن به کودک آب دهید یا با گاز، دندانها را خوب تمیز کنید.
- با آب پرتقال یا آب سیب، قطره آهن را رقیق کنید.
با شیر رقیق نکنیدا! مانع جذب آهن میشود!
- از قطره آهن‌هایی استفاده کنید که کمتر باعث تغییر رنگ دندانها میشوند، مثل:
- سیدرال
- لیپوزوفر و
- فروزومال!
هیپوپلازی مینای دندان (نقص مینایی) :
یکی از علل از بین رفتن مینای دندان کودکان
مینای دندان سخت‌ترین ماده در بدن ماست و نقش محافظتی از دندان را دارد.
در هیپوپلازی یا نقص مینای، ضخامت مینای دندان بسیار کم میشود و همین باعث آسیب‌پذیری بالای دندان میشود.
نقص مینا می‌تواند یک دندان را درگیر کند و یا کل دندان‌های فرد آسیب ببیند. و این که می‌تواند تنها به شکل یک تغییررنگ کوچک خود را نشان دهد و گاه کل دندان رنگ قهوه‌ای تیره بگیرد.
علائم هیپوپلازی مینای دندان:
- لکه‌های سفید، زرد، قهوه‌ای روی دندان
- شیارها و حفره روی دندان
- حساسیت دندانی نسبت به سرما و گرما و مواد اسیدی نوشیدنی‌ها و غذاها
- یک دست نبودن پوسیدگی همه دندانها
علت هیپوپلازی مینای دندان
علت می‌تواند قبل تولد کودک یا بعد تولد وجود داشته باشد و دو دسته کلی ارثی و محیطی قرار میگیرد:
- عوامل قبل تولد:
- کمبود ویتامین D مادر
- مصرف دارو توسط مادر در بارداری
- استعمال سیگار در بارداری
- تولد زودرس و یا وزن کم در تولد
2- عوامل بعد تولد:
- کمبود کلسیم، ویتامین‌ها
- یرقان، بیماری‌های کبدی
- ضربه به دندان
- عفونت
- فلج مغزی
درمان هیپوپلازی دندان
هدف اصلی از این درمان، حفظ ساختار و کارایی دندان و جلوگیری از پوسیدگی و حساسیت دندانی است.
انواع روش‌های درمانی:
- فلوراید تراپی
- استفاده از رزین باند‌ها برای کاهش حساسیت دندانی
- استفاده از مواد ترمیمی کامپوزیت‌ها و آمالگام و پرسلن ونیرها
- روکش کردن کامل دندان
- سفید کردن (بلیچینگ) دندانها و استفاده از مواد ساینده برای برداشت رنگ از روی دندان
- در مشکلات شدید دندانی، گاه تنها درمان خارج کردن دندان است!
بدون نظر